در جایی ایستاده­ایم که همه نگاه­ها به آینده معطوف است. شاید برای بهره برداری بیشتر از زمان حال، ناچار هستیم که به آینده نیز نگاهی بیندازیم و با استدلال­های علمی و روش­های نظام­مند (systematic) و روابط منطقی، چشم اندازی از آینده را در بازه زمانی کوتاه یا بلند مدت تبیین نمائیم. گویا بهترین راه حل برای دست یافتن به موفقیت­های تضمین شده و پیشرفت­های افزون­تر، نگاه به آینده است. البته از دیرباز پیش­بینی ، پیش­گویی و رؤیای دانستن آینده یکی از موضوعات پر جاذبه زندگی آدمی به شمار می­رفته است، اما اگر دیروز خُرافه و جادو بود، امروز علمی و قابل اثبات است. در حال حاضر آینده نگاری (Foresight)، آینده اندیشی (Future Study)، پیش­بینی (Forecast) و آینده شناسی (Futurology) به یکی از شاخه­های علم تبدیل شده­اند و به صورت آکادمیک در دانشگاه­های معتبر جهان تدریس می­شوند. آینده‌نگاری از اوایل دهه نود میلادی با استقبال فزاینده‌ای از جانب سیاست­گذاران علم و تکنولوژی در کشورهای مختلف روبه رو شده است. فعالیت­های آینده نگاری علم و تکنولوژی با سرعت فزاینده­ایی در اکثر کشورهای توسعه یافته و حتی کشورهای در حال توسعه، در حال پیگیری و اجرا است. در آینده نگاری تنها توصیفِ آینده­های پیشِ روی مورد نظر نیست، بلکه بر تجویز آینده­های موردِ نظر و ساز و کارهای دستیابی به آن­ها نیز تاکید می­شود. آینده نگاری به‌عنوان یک ابزار بسیار مؤثر جهت سیاستگذاری (و بخصوص سیاستگذاری علم و تکنولوژی) به دولت­ها کمک می‌نماید تا در شرایطِ دنیای امروز به چالش­هایی همچون جهانی شدن و رقابت فزاینده پاسخی مناسب ارایه و اقداماتی مؤثر انجام دهند. در واقع آینده نگاری یعنی آمادگی برای آینده، یعنی به­کاربردن منابع موجود به بهترین وجهِ ممکن در راستای ارزش­ها و مدیریت مسائل مختلف در آینده.

این­گونه است که انسان عصرِ حاضر به انسانی آینده نگر تبدیل شده است. شرایط زمانه چاره­ایی جُز تحقیق و تفحّص در آینده و برنامه­ریزی بر اساس نتایج به دست آمده را برای او باقی نگذاشته. پس برای بهره­وری بیشتر و هماهنگی و هم­جهتی اُرگان­های مختلفِ یک جامعه و طی کردن مسیر توسعه، لزوم توجه به آینده بیش از گذشته احساس می­شود.

آینده نگاری در حوزه علم و فنآوری، دانشی است سودمند برای دست­یابی به توسعه پایدار برای دولت­ها. اما در این میان قادر به پاسخگویی به چگونگی تاریخ بشر در آینده از منظر دینی، نمی­باشد.

سؤال این است که، چرا آینده جهان و سرنوشت آدمیان از نگاهِ دینی، در زمان حاضر با اقبال عمومی مواجه شده است؟

در نوشته بعدی سعی در بررسی عوامل این گرایش خواهیم داشت تا از زاویه­ایی دیگر به بحث آخرالزمان و مهدویت بپردازیم.

نوشته شده توسط : الهام گوهری

نظرات ديگران [ نظر]